De 7 gedachten die horen bij de leerkuil
Het proces van leren kan goed worden beschreven aan de hand van de leerkuil. De leerkuil geeft weer wat er met iemand gebeurt op het moment dat er iets nieuws wordt geleerd. Welke gedachten komen erbij kijken? En welke obstakels moeten worden overwonnen om weer uit de kuil te kunnen klimmen? In dit artikel neem ik je mee de leerkuil in en beschrijf ik de 7 gedachten die in iemand op kunnen komen tijdens dit proces.
Gedachte 1: Dit is (te) moeilijk
Je kent het vast: je krijgt een nieuwe taak aangereikt en de eerste gedachte die in je opkomt is ‘dit is moeilijk’. Op het moment dat deze gedachte door je hoofd schiet sta je aan de rand van de leerkuil, klaar om er met hoofd naar voren in te duikelen. Dit voelt als een vervelend punt, want beginnen aan een taak die (te) moeilijk lijkt is niet bepaald uitnodigend. Toch is dit het begin van een leerproces. Want als je bij een nieuwe taak meteen het idee hebt dat je het kan, dan is de taak niet uitdagend genoeg en ben je dus ook niet aan het leren.
Gedachte 2: Ik snap er niks van
Je hebt het gedaan, je bent de moeilijke taak aangegaan en daarmee de leerkuil in gestapt. Vol goede moed begin je, maar al snel bekruipt je het gevoel dat je er echt helemaal niks van snapt.
Gedachte 3: Ik geef het op
Op dit punt loop je vast en sta je op het punt om op te geven. Dit mag. Als een taak echt te lastig blijkt is het volkomen legitiem om rechtsomkeert te maken en de leerkuil gewoon weer uit te kruipen op het punt waar je vandaan kwam. Wil je echter niet opgeven, dan is dit het punt in de leerkuil waarop je moet beslissen wat er voor nodig is om toch verder te kunnen gaan. Dat kan best wat tijd kosten.
Gedachte 4: Ik probeer het toch nog een keer
Heb je een idee over hoe je verder kunt, dan begin je langzaam aan de weg om de leerkuil uit te gaan klimmen en dus echt iets te leren.
Gedachte 5: Kan iemand me helpen?
Daar ga je dan. Op handen en voeten met het zweet op je voorhoofd bezig aan de weg naar boven. De helling is glad en stijl en je merkt al snel dat een beetje hulp best welkom zou zijn.
Gedachte 6: Volgens mij begin ik het te snappen
Je bent inmiddels bijna boven en hoewel de laatste loodjes nog best zwaar zijn begint het gevoel te komen dat het je gaat lukken.
Gedachte 7: Goed dat ik ben blijven proberen!
Het is je gelukt! Het heeft tijd en moeite gekost en je hebt op het punt gestaan om op te geven, maar hier sta je dan: boven op de leerkuil met nieuwe kennis, vaardigheden of competenties op zak.
De leerkuil is een illustratieve weergave van hoe het proces van leren eruit ziet. Het is afhankelijk van de persoon en van de taak hoe de leerkuil doorlopen wordt. Bij sommige taken zal iemand de kuil sneller weer uitklimmen dan bij andere taken. Ook zal het voorkomen dat iemand de leerkuil helemaal niet door hoeft of slechts een klein stukje. Dat is helemaal niet erg. Als iedere taak zo uitdagend zou zijn dat de gehele leerkuil doorlopen moet worden dan is dat erg veel gevraagd van leerlingen. Soms is het goed om de leerkuil in één keer over te springen op zo een succeservaring op te doen.
Wat belangrijk is, is dat alle leerlingen af en toe in de leerkuil terecht komen zodat zij leren leren. Daarnaast is het voor leerkrachten van belang om zich bewust te zijn van dit proces zodat zij op het goede moment de juiste hulp kunnen bieden.