Hoger leerrendement door het trainen van executieve functies

Het trainen van verschillende executieve functies bij kinderen

De ontwikkeling van de executieve functies van kinderen spelen een grote rol in hun leerprestaties op school. Deze functies omvatten onder andere planning, organisatie, aandacht, emotieregulatie en zelfbeheersing. 

Het is echter minder bekend hoe het gericht trainen van deze functies kan bijdragen aan een significant hoger leerrendement. In dit artikel bespreek ik enkele mechanismen die hieraan ten grondslag liggen.

Doelgericht gedrag: Meer focus en volgehouden aandacht aanleren

Ten eerste kan het gericht trainen van zwakke executieve functies zorgen voor meer focus en concentratie bij leerlingen. Leerlingen worden regelmatig afgeleid door allerlei prikkels, zowel binnen als buiten de klas. 

Door de aandachts- en zelfbeheersingsvaardigheden van leerlingen te verbeteren, kunnen zij beter omgaan met deze afleidingen of impulsen en zich beter concentreren op de lesstof. Hierdoor kunnen zij de leerstof sneller begrijpen en beter onthouden, wat het leerrendement ten goede komt en bepalend is voor het schoolsucces.

Betere planning en organisatie van het proces

Een tweede mechanisme is dat de ontwikkeling van executieve functies kan leiden tot een betere planning en organisatie van het leerproces. Hier valt ook een stuk cognitieve flexibiliteit onder.

Leerlingen die deze strategieën goed beheersen, kunnen beter inschatten hoeveel tijd ze nodig hebben voor een opdracht en hoe ze deze opdracht het beste kunnen aanpakken. Hierdoor kunnen leerlingen hun tijd en energie efficiënter gebruiken en meer gedaan krijgen in dezelfde hoeveelheid tijd.

Dit kan ervoor zorgen dat leerlingen gemotiveerder zijn om te leren en minder snel ontmoedigd raken als ze voor een moeilijke opdracht komen te staan.

Emotieregulatie

Een derde mechanisme is dat het werken aan executieve functies kan bijdragen aan een betere emotieregulatie bij leerlingen. Emoties hebben een grote invloed op het leerproces, zowel positief als negatief. 

Positieve emoties zoals interesse en enthousiasme kunnen zorgen voor meer motivatie en betrokkenheid bij het leren, terwijl negatieve emoties zoals angst en frustratie het leerrendement juist kunnen verlagen. Door leerlingen te leren hoe zij hun emoties beter kunnen reguleren, kunnen zij beter omgaan met moeilijke opdrachten en negatieve feedback, wat hun zelfvertrouwen en motivatie ten goede komt.

Betere transfer naar nieuwe situaties

Een vierde mechanisme is dat executieve functies trainen kan leiden tot een betere transfer van geleerde vaardigheden naar nieuwe situaties. Het is bekend dat sommige kinderen vaak moeite hebben om datgene wat zij hebben geleerd in de ene situatie toe te passen in een andere situatie. 

Door sterke en zwakke executieve functies te trainen, kunnen leerlingen beter generaliseren en de geleerde vaardigheden toepassen in nieuwe en onbekende situaties. Dit kan ervoor zorgen dat zij sneller nieuwe kennis en vaardigheden kunnen verwerven en flexibel zijn in hun denken en handelen.

Verbetering van de sfeer

Ten slotte kan het gericht trainen van executieve functies bijdragen aan een positieve sfeer in de klas en betere relaties tussen leerlingen en docenten. Leerlingen die beter in staat zijn om hun emoties te reguleren en zich beter kunnen concentreren, zijn over het algemeen meer betrokken bij de les en minder snel afgeleid. Dit zorgt voor een fijn pedagogisch klimaat waarin leerlingen beter tot leren kunnen komen. 

Meer succes op school door executieve functies te trainen 

Concluderend kan het gericht trainen van alle executieve functies bij kinderen in je klas een positief effect heeft op het leerrendement, ongeacht de intelligentie. Door deze vaardigheden te ontwikkelen kunnen leerlingen beter omgaan met afleidingen, hun tijd en energie efficiënter gebruiken, beter omgaan met emoties, flexibel zijn in hun denken en handelen, en betere relaties opbouwen met hun medeleerlingen en docenten. 

Dit kan resulteren in betere prestaties op school, meer motivatie om te leren, en een betere voorbereiding op de toekomst. Het is dan ook belangrijk voor docenten en onderwijsprofessionals om het aanleren van executieve functies te integreren in hun dagelijkse onderwijs en zo leerlingen te helpen bij het ontwikkelen van deze vaardigheden.

Meer informatie?